مامایی

هدف و ماهیت

مامایی-در هر تیک تاک ساعت، نوزاد یا نوزادانی در گوشه و کنار دنیا متولد می­شوند. حادثه­ای که کثرت و قدمت آن باعث شده است تا عظمت این بزرگترین معجزه خلقت از چشم­ها پنهان بماند. آری! تولد بزرگترین، با شکوه­ترین و بحرانی­ترین لحظه زندگی و قدیمی­ترین تجربه بشری است و در میان مشاغل نیز مامایی (در شکل سنتی آن) یکی از قدیمی­ترین مشاغل است. زیرا از قدیم، عده­ای از زنان بودند که به دلیل تجربه بسیار و اطلاع از داروهای گیاهی و تاثیرات آنها، به زنان دیگر کمک می­کردند تا وضع حمل آسان­تر و ایمن­تری داشته باشند.

البته نباید تصور کرد که آنچه امروز به نام حرفه و دانش مامایی معروف است، ادامه و دنباله همان مامایی سنتی است بلکه امروزه مامایی دانشی است که بر مشاهده، آموزش، پیشگیری، تحقیق، تشخیص و درمان استوار شده است.

مامایی یکی از زیر مجموعه­های علوم پزشکی است که نقش­های بسیار گسترده ای اعم از نقش مشاوره­ای، آموزشی، مراقبتی، حمایتی، درمانگری و تحقیقاتی است. البته تمامی این نقش­ها در ارتباط با مادر و کودک مفهوم پیدا می­کند یعنی ماما به مشاوره قبل ، بعد و هنگام ازدواج، آموزش نحوه تنظیم خانواده، مراقبت در دوران بارداری، زایمان طبیعی و مراقبت بهداشتی مادر و کودک و آموزش به دختران در زمینه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن می­پردازد.

مامایی

حیطه رشته مامایی از دوران قبل از حاملگی شروع می­شود و تا پس از زایمان و ۶ سالگی کودک ادامه پیدا می­کند.

در دوران قبل از حاملگی ماما بررسی می­کند که آیا یک مادر توانایی حامله شدن را دارد و اگر حامله شود خطری برای خودش یا جنینش بوجود می­آید یا نه؟ برای مثال مادران دیابتی، مادرانی که بیماری قلبی پیشرفته دارند، مادرانی که سابقه خانوادگی واضحی از ناهنجاری­های ژنتیکی دارند و مادرانی که قبلاً بچه معلول به دنیا آورده یا چند بار سقط کرده­اند، باید قبل از حاملگی با ماما مشورت کرده و آزمایش­های لازم را انجام دهند.

در واقع در این مرحله ماما به مشاوره با زنان علاقه­مند به بارداری و شناسایی زنان پر خطر از نظر بارداری و زایمان می­پردازد و آن­ها را به متخصص مربوط ارجاع می­دهد. مرحله بعد حاملگی است که در این مرحله مراقبت از باردار در درمانگاه­ها یا کلینیک­های مراقبت از بارداری بر عهده ماما است. در این دوران خانم باردار در فواصلی معین که ماما مشخص می­کند به کلینیک مراجعه کرده و معاینه می­شود تا ماما ضمن معاینه، مشاوره و آزمایش از سلامت مادر و جنین مطمئن گردد و در صورتی که خطری مادر یا جنین را تهدید می­کند زود تشخیص داده و از عواقب جدی و وخیم آن جلوگیری نماید.

برای مثال مادری که دچار فشار خون حاملگی شده است اگر زود تشخیص داده نشود به قیمت جان مادر و جنین تمام خواهد شد. گفتنی است که در این مرحله ماما می­تواند در زمینه­های مختلف مانند تغذیه، بهداشت فردی، ورزش، تکنیک­های تنفس و اطلاع از سلامت جنین به مادر آموزش داده و او را برای زایمان آماده سازد.

مامایی

مرحله بعد مرحله زایمان است که از پذیرش مادر در اتاق درد شروع شده و به وضع حمل در اتاق زایمان خاتمه پیدا می­کند. در این مرحله ماما بررسی­های اولیه را انجام می­دهد و پس از اطمینان از آمادگی مادر برای زایمان و سلامت مادر و جنین همچنین اطمینان از یک زایمان طبیعی مسوولیت زایمان را بر عهده می­گیرد.

در این مرحله اگر زایمان با مشکلی روبرو باشد مثلا جنین در حالت طبیعی نبوده یا مادر بیماری خاصی مثل بیماری قلبی پیشرفته داشته باشد یا اینکه نیاز به سزارین باشد، این وظیفه پزشک زنان و زایمان است که مسوولیت زایمان را در بیمارستان یا زایشگاه بر عهده بگیرد.

در مرحله بعد از زایمان نیز کنترل سلامت نوزاد و مادر و آموزش نحوه رسیدگی و چگونگی نگهداری فرزند بر عهده ماما است.

مرحله بعد نیز واحد بهداشت مادر و کودک است که در این مرحله تعیین وضعیت رشد و تکامل کودک شامل رشد فیزیکی و تکامل­های اجتماعی، رفتاری و گفتاری از ۵ روزگی تا ۶ سالگی و واکسیناسیون کودک بر عهده ماما است. از سوی دیگر بخشی از کار ماما به زنان بر می­گردد. در این بخش ماما در درمانگاه­های زنان یا در مطب­های خصوصی به پیشگیری ­های اولیه از سرطان دهانه رحم و پستان پرداخته یا در مراکز نازایی به عنوان مشاور نازایی فعالیت می­کند.

توانایی­های مورد نیاز و قابل توصیه

رشته­های علوم پزشکی بویژه سه رشته پزشکی، پرستاری و مامایی نیاز به علاقه و احساس مسوولیت بسیار دارد. برای مثال یک ماما بدون عشق و علاقه لازم نمی­تواند فریادهای ناشی از درد یک زائو را تحمل کند و پاسخگوی نیازهای او باشد.

رشته مامایی عشق و علاقه و صبر و حوصله بسیار بالا می­خواهد چون یک خانم در حال زایمان، شرایط بسیار حساسی دارد و بسیاری از حرف­ها یا حرکات در اختیار خودش نیست و یک ماما باید در حد امکان با صبر و حوصله بسیار به او آرامش و قوت قلب بدهد و توجه داشته باشد که مسوولیت جان دو نفر یعنی مادر و جنین او را بر عهده دارد. همچنین یک ماما باید بسیار باهوش و نکته سنج باشد و از مقابل مسائل هر چند کوچک به سادگی نگذرد، زیرا خیلی از مسائل یا علائم کوچکی که در هنگام بارداری یا زایمان ظاهر می­شود، در صورت عدم توجه می­­تواند خطرات جانی برای نوزاد یا مادر به دنبال داشته باشد.

مامایی

همچنین دانشجوی این رشته باید تحمل خون و خونریزی، شب­کاری و در کل کار در محیط بیمارستان را داشته باشد و به کار عملی نیز علاقه­مند باشد چون دروس این رشته بیشتر عملی است و کمتر جنبه تئوری دارد.

در سال­های اخیر دانشجویان مستعد و خوبی وارد رشته مامایی می­شوند، اما متاسفانه بسیاری از دانشجویان شناخت دقیقی از این رشته ندارند. برای مثال نمی­دانند که در ترم­های اول باید در بیمارستان کارها و خدمات ابتدایی پرستاری را انجام دهند و حتی گاهی اوقات به همین دلیل سرخورده می­شوند و انصراف می­دهند، در حالی که اگر با علاقه و عشق لازم وارد این رشته شوند، متوجه می­شوند که مامایی رشته با ارزش و پر اهمیتی است که از نظر معنوی می­تواند انسان را به معنای واقعی کلمه راضی کند.

دانشجوی مامایی باید از نظر جسمی و روحی سلامت کامل داشته و از روابط اجتماعی خوبی برخوردار باشد چون مشاوره و آموزش بخش مهمی از کار یک ماما است. گفتنی است که رشته مامایی تنها از بین داوطلبان زن دانشجو می­پذیرد.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

کارشناسی ارشد مامائی ناپیوسته به اولین مقطع تحصیلی پس از کارشناسی گفته می­شود. طول دوره کارشناسی ارشد حداقل ۲ سال و حداکثر ۳ سال است. دوره دکتری مامایی که پس از اتمام تحصیلات در مقطع کارشناسی ارشد، میتوان به آن راه یافت به تازگی در شورای عالی برنامه­ریزی تصویب شده است.

اینده شغلی و بازار کار

در مورد فرصت­های شغلی رشته مامایی نظرات متفاوتی وجود دارد. عده­ای معتقدند که در حال حاضر فرصت­های شغلی مامایی مانند بیشتر رشته­های علوم پزشکی محدود و بسیار اندک است و از همین رو تعداد بی­شماری از فارغ­التحصیلان این رشته بیکار هستند یا در شغل­های نامربوط با رشته تحصیلی خود فعالیت می­کند. به همین دلیل بهتر است که این رشته محدود شده یا حتی حذف شده و به جای آن همچون گذشته نرس ماما تربیت گردد.

(پرستارهایی که دوره تخصصی مامایی را نیز آموزش دیده­اند.) به هر حال از مراکزی که یک ماما می­تواند در آنها مشغول به کار شود، می­توان به بیمارستان­ها، زایشگاه­ها، درمانگاه­ها و مراکز بهداشتی اشاره کرد. همچنین ماما طبق قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک کارشناسی می­تواند مطب دایر کرده و در آن به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی بپردازد.

درس­های پایه، اصلی و تخصصی رشته مامایی

 

درس­های پایه­ رشته مامایی
سلول­شناسی و بافت سلولی
بیوشیمی
تشریح ۱ و ۲
فیزیولوژی ۱ و ۲
ایمنی شناسی
میکروب شناسی و انگل شناسی
درس­های اصلی رشته مامایی
آسیب­شناسی اختصاصی و عمومی
اصول خدمات بهداشتی جامعه و آموزش بهداشت
داروشناسی ۱ و ۲
اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش اطاق عمل و زایمان
آمار اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری­ها
زبان تخصصی
درس­های تخصصی رشته مامایی
اصول تغذیه مادر و کودک	تاریخ، اخلاق و مقررات پزشکی
جنین شناسی	مقررات پزشکی قانون
ژنتیک	بارداری و زایمان ۱ و۲ و ۳ و ۴
کارآموزی بارداری و زایمان ۱و۲و۳	آزمایش­های کاربردی در مامایی
نوزادان	کارآموزی نوزادان
بیماری­های کودکان	نشانه­شناسی و معاینات فیزیکی
فیزیوپاتولوژی بیماری­های داخلی و جراحی و عفونی ۱ و ۲و ۳	کارآموزی بیماری­های داخلی و جراحی
بهداشت مادر و کودک و خانواده	کارآموزی بهداشت مادر و کودک و خانواده
تغذیه درمانی مادر و کودک	روانپزشکی در مامایی
رادیولوژی، سونوگرافی و الکتروفیزیولوژی در مامایی و زنان	اصول مدیریت و کاربردهای آن در مامایی
بیحسی و بیهوشی و احیا در مامایی	بیماری­های زنان و ناباروری
اختلال عمل جنسی و آموزش مشاوره آن	کارآموزی بیماری­های زنان
پایان­نامه

 

جهت دریافت مشاوره و برنامه ریزی با شماره های

۵۰ ۹۰ ۱۹۷ – ۰۹۱۲

۳۰ ۴۰ ۲۵ ۴۴ – ۰۲۱

۱۳ ۱۳ ۴۳ ۴۴ – ۰۲۱

تماس بگیرید یا عبارت { مشاوره،برنامه ریزی } را به شماره ۰۹۱۲۱۹۷۵۰۹۰ پیامک کنید

حتما در فضای مجازی ما را دنبال کنید و از خدمات رایگان ما مانند جزوات رایگان رتبه های برتر ، نمونه سوالات امتحانی ، مشاوره و برنامه ریزی ، تدریس ها ، اخبارکنکور و … بصورت کاملا رایگان بهره مند شوید . جهت عضویت در کانال و پیجکنکور آسان است ، کلمه { کانال،پیج } را به شماره  ۰۹۱۲۱۹۷۵۰۹۰ پیامک کنید